بازدید:۴۰۰
انسداد روده به حالتی اطلاق میشود که در آن مسیر عبور غذا، مایعات و گازها از روده مختل میشود. این مسدودیت میتواند به علت مشکلات مختلفی مانند انسداد فیزیکی یا اختلالات عملکردی ایجاد شود. در ادامه، به بررسی علل، علائم، تشخیص و روشهای درمانی انسداد روده خواهیم پرداخت.
به گزارش سرویس سلامت صدآنلاین، رودههای انسان به طول حدود 8 متر و نیم وظیفه انتقال غذا از دهان به معده و سپس هضم و جذب مواد مغذی را بر عهده دارند. این انتقال غذا از طریق حرکات موجی عضلات روده صورت میگیرد که به آنها "پریستالسیس" گفته میشود. هر گونه اختلال در این حرکات یا انسداد فیزیکی میتواند باعث اختلال در فرآیند هضم و جذب شود.
علل انسداد روده عبارتند از:
- جراحیهای قبلی: پس از جراحیهایی که شکم و رودهها را درگیر میکنند، ممکن است بافتهای اسکار (چسبندگیها) باعث مسدود شدن روده شوند.
- بیماریهای التهابی روده: مثل بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو که میتوانند منجر به باریک شدن یا انسداد قسمتی از روده شوند.
- سرطان روده: تومورها میتوانند مسیر روده را مسدود کنند.
- اختلالات عصبی یا عضلانی: بیماریهایی مانند پارکینسون میتوانند باعث کاهش حرکت طبیعی روده شوند.
علائم انسداد روده
علامتهای انسداد روده ممکن است متفاوت باشد، اما به طور کلی شامل موارد زیر است:
- دل پیچه و درد شکم
- از دست دادن اشتها
- تهوع و استفراغ
- یبوست شدید
- ناتوانی در عبور گاز
- ورم شکم (نفخ شکم)
- حالت تهوع
در صورتی که این علائم همراه با درد شدید شکم و استفراغ مداوم باشند، باید به پزشک مراجعه کرد.
تشخیص انسداد روده
پزشک ابتدا تاریخچه بیماری فرد و علائم او را بررسی میکند. پس از آن، برای تشخیص دقیق، معاینه فیزیکی انجام میدهد و در صورت لزوم از روشهای تصویربرداری مانند سی تی اسکن، اشعه ایکس و آلتراسوند (امواج فراصوت) استفاده میکند. در برخی موارد، ممکن است از باریم سولفات برای مشاهده حرکت روده استفاده شود.
عوارض و مشکلات پس از انسداد روده
انسداد روده میتواند به مشکلات جدیتری منجر شود:
- بافت مرده (نکروز): اگر انسداد به مدت طولانی ادامه یابد، رودهها ممکن است اکسیژن کافی دریافت نکنند و بافت روده دچار مرگ سلولی شود.
- التهاب صفاق (Peritonitis): در صورتی که روده پاره شود، محتویات روده وارد شکم میشوند و باعث عفونت و التهاب شدید صفاق میشوند.
درمان انسداد روده
درمان انسداد روده به علت ایجاد آن بستگی دارد. به طور کلی، درمانهای زیر پیشنهاد میشود:
-
داروها:
- داروهایی که باعث کاهش حرکت روده میشوند (مانند اوپیئوئیدها) باید با مسهلها ترکیب شوند.
-
مانیتورینگ و مشاهده:
- در برخی موارد، ممکن است پزشک تصمیم بگیرد که وضعیت بیمار را تحت نظر قرار دهد تا ببیند آیا انسداد به خودی خود برطرف میشود یا خیر.
-
لولهگذاری:
- در برخی موارد، برای تخلیه گاز و مایعات محبوس در روده، از لولههای باریک از طریق بینی وارد شکم میشود.
-
جراحی:
- در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به جراحی برای برداشتن بخش مسدود شده روده یا اصلاح آن باشد.
-
مایعات درمانی:
- در برخی موارد، مایعات به رودهها تزریق میشود تا به درمان یبوست و بهبود عملکرد روده کمک کند.
درمان خانگی و طب سنتی
اگر انسداد روده جزئی باشد و به علت مشکلات خفیف باشد، برخی درمانهای خانگی و طب سنتی میتوانند مفید باشند:
- دمنوش بابونه: بابونه خواص ضد التهاب و تسکیندهنده دارد و میتواند به کاهش درد و تورم کمک کند.
- انجیر: مصرف آب جوشانده انجیر میتواند به بهبود عملکرد روده کمک کند.
- روغن بادام تلخ: مصرف یک قاشق روغن بادام تلخ میتواند به تسهیل حرکت رودهها کمک کند.
- اسفناج: اسفناج به دلیل خواص ملین بودن میتواند برای درمان یبوست و بهبود حرکت روده مفید باشد.
پیشگیری از انسداد روده
اگرچه بسیاری از علل انسداد روده غیرقابل پیشگیری هستند (مانند بیماریهای مزمن یا اختلالات مادرزادی)، اما رعایت نکات زیر میتواند خطر بروز آن را کاهش دهد:
- مصرف میوهها و سبزیجات تازه مانند کیوی برای تحریک حرکت روده.
- اجتناب از مصرف بیش از حد کافئین و غذاهای پر از فیبر.
- حفظ فعالیت بدنی منظم.
- مصرف روغن زیتون و تخم کتان به عنوان راهی برای تقویت حرکت رودهها.
انسداد روده در کودکان
در کودکان، انسداد روده بیشتر به علت اختلالات مادرزادی مانند تنگی یا چسبندگی رودهها است. درمان این وضعیت معمولاً نیاز به جراحی دارد. علائم معمول در نوزادان و کودکان شامل استفراغ، نفخ شکم و مشکلات در دفع مدفوع است.
نتیجهگیری
انسداد روده یک وضعیت جدی است که نیاز به تشخیص و درمان سریع دارد. در صورت بروز علائم انسداد، مشاوره با پزشک الزامی است. درمانهای خانگی میتوانند در موارد خفیف مفید باشند، اما در شرایط حاد باید از درمانهای پزشکی مانند جراحی استفاده شود.
اگرچه برخی از روشهای درمانی طبیعی میتوانند کمککننده باشند، اما همیشه باید از مشورت با پزشک قبل از هر گونه درمان خانگی مطمئن شوید تا از خطرات احتمالی جلوگیری شود.